OSGE z ogólną opinią Prezesa PAA dotyczącą BWRX-300

Pierwsza w Polsce ogólna opinia została wydana przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) dla reaktora SMR BWRX-300. W dokumencie otrzymanym przez ORLEN Synthos Green Energy (OSGE) polski urząd dozoru jądrowego stwierdza prawidłowość przyjętych założeń projektowych BWRX-300 zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa jądrowego. Opinia PAA to ważny element w całym procesie przygotowania projektu kompletnej elektrowni opartej o technologię BWRX-300 od GEH, który powstaje już w Stanach Zjednoczonych.

Ogólna opinia ma na celu ustalenie, czy planowane rozwiązania organizacyjno-techniczne spełniają wymogi bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej wynikające z przepisów polskiego prawa. W wydanej 23 maja br. opinii Prezesa PAA stwierdzono, że założenia przyjęte przy projektowaniu technologii są prawidłowe oraz spełniają wymagania ustawy – Prawo atomowe oraz wybranych rozporządzeń dotyczących bezpieczeństwa obiektów jądrowych. Wnioski przedstawione przez PAA zostaną wykorzystane przy pracach nad szczegółowym projektem dla reaktorów GE Hitachi (GEH), które będą budowane w Polsce.

– Uzyskana przez OSGE ogólna opinia dotycząca reaktora BWRX-300 to ważny, pierwszy krok na drodze do przeprowadzenia prac licencyjnych umożliwiających budowę modułowych elektrowni jądrowych firmy GEH w Polsce. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w związku z zawartym w marcu w Waszyngtonie porozumieniem technologicznym w USA powstaje projekt kompletnej elektrowni opartej o technologię BWRX-300 obejmujący wyspę nuklearną łącznie z reaktorem. Projekt będzie uwzględniać wszystkie wymogi regulacyjne i standardy techniczne wymagane polskim prawem. Dobra i otwarta współpraca z Państwową Agencją Atomistyki to dla nas jeden z kluczowych czynników decydujących o powodzeniu naszego projektu, dlatego dziękujemy całemu zespołowi PAA za merytoryczną i profesjonalną współpracę w czasie wielomiesięcznych prac związanych z wydaniem ogólnej opinii – mówi Rafał Kasprów, Prezes Zarządu OSGE.

W ramach przygotowania opinii PAA analizowała takie aspekty technologii BWRX-300, jak identyfikacja zagrożeń oraz ochrona reaktora przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, wymagania dotyczące sterowni reaktora, systemy obudowy bezpieczeństwa i klasyfikację systemów bezpieczeństwa, wymagania dotyczące projektu rdzenia reaktora, systemy elektryczne. Analizowano także m.in. rozwiązania z zakresu aparatury kontrolno-pomiarowej i ochrony radiologicznej. Łącznie OSGE złożyło dokumentację obejmującą trzynaście obszarów tematycznych.

W komunikacie Państwowa Agencja Atomistyki informuje, że „w wydanej opinii Prezes PAA wskazał założenia techniczne technologii reaktora BWRX-300 zgodne z krajowymi wymogami bezpieczeństwa jądrowego, które wynikają z ustawy – Prawo atomowe i rozporządzeń towarzyszących”. Chodzi m.in. o zastosowanie w projekcie reaktora zwielokrotnionych systemów bezpieczeństwa, które będą działały niezależnie od siebie, czy planowanego zastosowania pierwotnej i wtórnej obudowy bezpieczeństwa.

PAA stwierdziło także, że ocena części przedłożonej dokumentacji pod kątem spełnienia szczegółowych wymagań będzie możliwa po dostarczeniu przez inwestora szczegółowych danych. Wśród kilkunastu analizowanych obszarów dotyczących technologii BWRX-300, Prezes PAA wskazał jedno założenie techniczne wymagające ponownej oceny. Nie dotyczy to jednak projektu samego reaktora i w ocenie OSGE dostosowanie dokumentacji nie powinno stanowić problemu.

– BWRX-300 jest pierwszą technologią SMR, która otrzymała ogólną opinię w ramach rygorystycznego procesu przedlicencyjnego PAA. Jest to ważnym krokiem we wdrażaniu tej technologii we współpracy z OSGE. GEH i OSGE będą kontynuować dialog z PAA w celu oceny lokalnych wymagań i z niecierpliwością czekajmy na kolejne etapy procesu  regulacyjnego – mówi Sean Sexstone, wiceprezes wykonawczy ds. zaawansowanej energetyki jądrowej w GEH.

Dokumentacja techniczna, którą OSGE złożyło w PAA opierała się na dokumentacji przygotowanej przez dostawcę technologii – GE Hitachi – dla kanadyjskiego regulatora Canadian Nuclear Safety Commision (CNSC) w ramach procesu VDR (Vendor Design Review), czyli przedlicencyjnego przeglądu technologii. Pozytywną decyzję CNSC wydało w marcu tego roku i tym samym BWRX-300 stał się pierwszym SMR-em dla którego kanadyjski dozór wydał taką decyzję. Proces licencyjny prowadzony jest w Kanadzie ze względu na fakt, że obecnie powstaje tam pierwszy na świecie reaktor BWRX-300. Inwestycja realizowana jest na terenie istniejącej elektrowni jądrowej Darlington w pobliżu Toronto. Pod koniec zeszłego roku inwestor – Ontario Power Generation (OPG) złożył wniosek o zezwolenie na budowę (Licence to Construct), natomiast w styczniu tego roku podpisano umowę na budowę. Projekt realizować będą wspólnie z OPG i GEH firmy inżynieryjno-budowalne SNC Lavalin oraz Aecon.

Powstający w Kanadzie BWRX-300 jest projektem referencyjnym dla pierwszego SMR-a w Polsce i z tego względu OSGE ściśle współpracuje z OPG. Dlatego w kontekście współpracy, jak i dalszego procesu licencjonowania technologii GEH w Polsce duże znaczenie ma porozumienie podpisane 13 lutego 2023 roku pomiędzy PAA a CNSC. Memorandum to dotyczy małych reaktorów modułowych, a w szczególności właśnie BWRX-300. Polski i kanadyjski dozór będą wymieniać się informacjami w zakresie najlepszych praktyk i przeglądów technicznych dotyczących tej technologii. Strony zobowiązały się również do dzielenia wynikami niezależnych analiz i ocen prowadzonych w ramach procesu licencjonowania. Memorandum zakłada także wspólne działania w ww. obszarach oraz w zakresie szkoleń i opracowywania rozwiązań regulacyjnych dla zapewnienia bezpieczeństwa tej technologii.

Otrzymane od PAA informacje pozwolą OSGE na sprawniejsze przygotowanie projektu reaktora, który już powstaje dzięki współpracy z amerykańskimi i kanadyjskimi podmiotami. W marcu w Waszyngtonie ogłoszona została umowa w ramach której trzy firmy, w tym Synthos Green Energy, czyli udziałowiec OSGE, wsparły finansowo GEH w zakresie rozwoju technologii i przygotowania projektu elektrowni z reaktorem BWRX-300. Umowa podpisana przez SGE, Tennessee Valley Authority (TVA), OPG i GEH umożliwi przygotowanie projektu uwzględniającego europejskie i polskie standardy oraz normy, a w efekcie szybsze rozpoczęcie prac konstrukcyjnych przy pierwszym w Polsce reaktorze SMR. Dodatkowo, projekt będzie miał zastosowanie przy kolejnych inwestycjach OSGE, co znacznie usprawni cały proces oraz obniży koszty budowy reaktorów BWRX-300.

Opinia ogólna Prezesa PAA wydawana jest na podstawie art. 39b ustawy Prawo atomowe i może dotyczyć każdego aspektu obiektu jądrowego związanego z bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną. OSGE złożyło wniosek do PAA 8 lipca 2022 roku.